Wielka Brytania: Ciekawe i nietypowe miejsca

Państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia, Szkocja i Irlandia Północna. Kraj stworzony przez ludy, które osiedliły się tu przed XII wiekiem - Celtów, Rzymian, Anglosasów i Normanów. Nazwa Brytania pochodzi od celtyckiego słowa Pretani, czyli ludzie z pomalowanymi ciałami. 

W czasach starożytnych tereny dzisiejszej Wielkiej Brytanii były zasiedlone przez plemiona celtyckie, które najprawdopodobniej przybyły z centralnej lub wschodniej Europy. Celtowie znali metody obróbki żelaza, dzięki czemu posiadali lepszą broń niż dotychczasowi mieszkańcy wyspy, którzy dalej stosowali brąz. Przypuszcza się, że napór Celtów spowodował ich migracje na tereny stanowiące dzisiaj Walię, Szkocję i Irlandię. Celtowie ciągle napływali do Brytanii przez kolejne 700 lat. 

Podbój Rzymian

W 55 roku p.n.e. inwazji na Brytanię dokonał Juliusz Cezar. W trakcie dwóch pierwszych prób inwazji w 55 i 54 roku p.n.e. nie zdobyto żadnych terytoriów. Właściwy podbój Brytanii przez Rzymian rozpoczął się dopiero w roku 43 n.e. Rzymianie nie zdołali podbić jedynie Kaledonii (dzisiejszej Szkocji), mimo ponad 100 lat starań. Ostatecznie na granicy pomiędzy Kaledonią a terenami przez nich zajętymi zbudowano fortyfikacje. Od około 367 roku wzmogły się ataki Celtów z północy, a armia rzymska miała z nimi coraz większe trudności. Było to odbiciem sytuacji na kontynencie. W 409 roku wycofano ostatnich żołnierzy rzymskich z wyspy.

Wikingowie

W VI wieku Anglia została podbita przez plemiona anglosaskie. Pod koniec tego samego wieku rozpoczęła się chrystianizacja. W IX wieku rozpoczęły się najazdy Normanów, którzy początkowo jedynie pustoszyli południowe wybrzeża wyspy. Równocześnie od zachodu i północy atakowali wikingowie, którym udało się podbić znaczną część kraju (dzisiejszą północną Anglię).

Rozwój Anglii

W XI wieku wojska francuskiej Normandii podjęły udaną inwazję na Anglię, skutkiem czego jej królem został w 1066 roku ich dowódca Wilhelm I Zdobywca. W XI-XIII wieku dokonał się podbój Walii, a rozpoczął Irlandii i Szkocji. W 1337 Edward III wysunął roszczenia do dziedzictwa tronu francuskiego po Kapetyngach, co doprowadziło do wybuchu wojny stuletniej. W 1534 Henryk VIII uniezależnił Kościół Angielski od Stolicy Apostolskiej, ogłaszając się jego głową, a przez to tworząc nowe wyznanie religii chrześcijańskiej – anglikanizm.

Początki imperium

W 1707 dotychczasowa unia personalna łącząca Anglię ze Szkocją została przekształcona w unię realną - powstało wówczas Królestwo Wielkiej Brytanii. Nowe państwo podjęło walkę z Francją o dominację morską i kolonialną zdobywając w 1713 roku Gibraltar, Akadię i Nową Fundlandię, a w 1763 Kanadę, Luizjanę i Florydę. W wyniku amerykańskiej walki niepodległościowej Wielka Brytania musiała uznać niepodległość swoich 13 kolonii. W 1793 roku Wielka Brytania przystąpiła do wojny przeciwko rewolucyjnej i napoleońskiej Francji.

Imperium Brytyjskie

W 1837 tron objęła królowa Wiktoria, panująca do 1901, pod rządami której Wielka Brytania stała się największym imperium światowym. Do 1849 roku zwierzchnictwem brytyjskim objęte zostały Indie, w 1875 roku dokonali zakupu akcji Kanału Sueskiego, a także m.in.: w 1878 roku zajęli Cypr, w 1882 roku Egipt, w 1886 roku objęli zwierzchnictwo nad Birmą, do 1898 roku podbili Sudan.

Upadek

W sierpniu 1914 roku Wielka Brytania wypowiedziała Niemcom wojnę. Po jej zakończeniu pozycja mocarstwowa Wielkiej Brytanii uległa zachwianiu, a jej liczne dominia stały się suwerenne, m.in. Kanada, Australia, Nowa Zelandia. W 1921 roku Irlandia uzyskała niepodległość, Wielkiej Brytanii pozostała jedynie Irlandia Północna. Po ataku Niemiec w 1939 roku na Polskę Wielka Brytania wypowiedziała Niemcom wojnę, która ostatecznie zburzyła jej imperialną pozycję na świecie. Niemal wszystkie jej kolonie uzyskały niepodległość do lat 60tych.